Yapay Genel Zeka (AGI) tartışmaları yeniden gündemde. OpenAI’ın uzun süredir beklenen yeni modeli GPT-5, teknoloji dünyasında büyük bir devrim beklentisiyle piyasaya sürülse de, beklenen etkiyi yaratmadığı yönünde eleştiriler artıyor. Uzmanlar, mevcut yöntemlerle AGI’nin ortaya çıkma ihtimalini “çok düşük” olarak değerlendiriyor.
Beklentiler Yüksekti, Hayal Kırıklığı Büyüyor
Özel sektör milyarlarca doları yapay zeka yatırımlarına aktarmaya devam ederken, akademi ve araştırma çevrelerinde hayal kırıklığı hâkim. The New Yorker’a konuşan sinirbilimci ve yapay zeka eleştirmeni Gary Marcus, yüksek maliyetli uzun yıllar süren çalışmaların ardından ortaya çıkan GPT-5’in “sanıldığı kadar büyük bir ilerleme kaydetmediğini” söyledi.
Benchmark Tartışmaları
GPT-5, sektör içindeki testlerde teknik olarak daha yüksek puanlar almasına rağmen, uzmanlara göre bu kriterler gerçek ilerlemenin güvenilir bir ölçütü değil. Marcus, şirketlerin yeni modelleri önceki yıllara kıyasla daha kullanışlı bulmadığını vurgulayarak, “2025 modellerinin 2024’tekilerden çok daha faydalı olduğunu söyleyen şirketlere pek rastlamıyorum” dedi.
Ölçeklenebilir Yapay Zekaya Eleştiriler
OpenAI ve Anthropic gibi şirketler, daha fazla işlemci, daha büyük veri merkezleri ve daha çok enerji tüketimine dayalı “ölçeklenebilir yapay zeka” stratejisini izliyor. OpenAI CEO’su Sam Altman, 2021’de bu yaklaşımın AGI için kritik olduğunu savunmuştu. Ancak bugün gelinen noktada, bu teorinin beklenildiği gibi işlemediğini düşünenlerin sayısı artıyor.
Buna karşılık Çin merkezli DeepSeek, daha az kaynakla daha işlevsel modeller geliştirme konusunda yeni bir yaklaşım sergileyerek dikkat çekiyor.
Akademiden Farklı Sesler
Edinburgh Üniversitesi’nden Michael Rovatsos, GPT-5’in yapay zekâ gelişiminde yeni bir dönüm noktası olabileceğini belirtiyor:
“GPT-5’in yayınlanması, yapay zeka evriminde bir kırılma noktası olabilir. Bu, kimsenin tam olarak nasıl çalıştığını anlayamadığı giderek karmaşıklaşan modellerin sonunu getirebilir.”
Mart ayında yapılan ve 475 yapay zeka araştırmacısının katıldığı bir ankette de, mevcut yöntemlerle AGI’nin ortaya çıkma ihtimali “çok düşük” görülmüştü.
Bill Gates’ten Erken Uyarı
Aslında bu uyarılar yeni değil. Microsoft’un kurucusu Bill Gates, 2023 yılında yaptığı açıklamada, ölçeklenebilir yapay zekanın “bir platoya ulaştığını” söylemişti.
Finans Çevrelerinde Soğuma Başladı
Milyarlarca dolarlık yatırımlar sürse de, finansal göstergeler yapay zeka sektöründeki beklentilerin düşmeye başladığını işaret ediyor. OpenAI’ın veri merkezi ortağı CoreWeave, ikinci çeyrekte beklentilerin üzerinde kâr açıklasa da, şirketin hisseleri %16 değer kaybetti. Uzmanlara göre bu, yapay zekâ sektöründe şişirilmiş beklentilerin patlamaya başladığının ilk işaretleri olabilir.